Aquaponics là gì? có lẽ là câu hỏi được khá nhiều người quan tâm khi gần đây nhu cầu sử dụng thực phẩm sạch, an toàn nhất là rau cá đang trở nên bức thiết. Nếu bạn cũng quan tâm về vấn đề thực phẩm sạch cho gia đình hãy tìm hiểu về hệ thống Aquaponics này nhé .
Định nghĩa Aquaponics
Aquaponics là sự kết hợp của Aqua (Aquaculture) và Ponics
- Aquaculture: Nuôi thủy hải sản, ở aquaponics là các hệ thống nuôi thủy hải sản tái tuần hoàn nước.
- Ponics: Là từ gốc Hy Lạp có nghĩa là làm việc, trồng cây, thực vật không sử dụng đất
Hiểu đơn giản aquaponics là mô hình trồng cây nuôi cá trong 1 hệ thống khép kín tuần hoàn . Aquaponics là hệ thống mô phỏng tự nhiên nơi các sinh vật cộng sinh lẫn nhau cụ thể ở đây là cây và cá.
Có nhiều nguồn tài liệu định nghĩa ponics lấy từ hydroponics ( trồng cây thủy canh) và đây cũng là vấn đề gây tranh cãi chưa có hồi kết vì aquaponics cũng sử dụng dinh dưỡng từ nước cá .
Đa số những người mới tiếp xục hoặc mọi người xung quanh đều liên tưởng đến phương pháp trồng rau thủy canh hydroponics do có sự tương đồng trong việc sử dụng ngườn nước giàu dinh dưỡng không sử dụng đất.
Chu trình Aquaponics
- Cá thải ra phân
- Vi sinh vật có ích biến đổi phân thành dinh dưỡng cho cây
- Cây (thực vật) hút chất dinh dưỡng lọc nước cho cá
Hệ thống Aquaponics hoạt động như thế nào?
- Cá ăn thức ăn và thải ra chất thải giàu amoniac , phân cá và thức ăn thừa biến đổi thành amoniac. Hàm lượng amoniac cao sẽ gây độc hại cho cá nhưng cá lại chịu được hàm lượng nitrat cao
- Vi khuẩn trong khay rau và trong nước chuyển hóa amoniac thành nitrit và sau đó là thành nitrat giảm độc tố trong nước. Một phần vi khuẩn sẽ chuyển hóa chất thải rắn còn lại thành chất dinh dưỡng khác cho cây (đòi hỏi thời gian dài)
- Rau ( cây trồng) hút nitrat và các chất dinh dưỡng khác giảm nồng độ nitrat trong nước giúp lọc nước tốt hơn.
- Nước khi chảy qua khay rau sẽ được lọc bởi giá thể trồng rau và được hút bớt chất độc hại trả lại hồ cá đã được lọc sạch hơn tốt cho cá
- Oxi rất quan trọng trong mô hình aquaponics vì cả cá và visinh đều cần nồng độ o2 cao đạt ngưỡng mới sinh trưởng và phát triển tốt được. Oxi được cung cấp qua các chu trình nạp xả nước trên khay rau hoặc máy sục khí.
Ưu nược điểm của Aquaponics
Vì sao aquaponics được coi là phương pháp canh tác bền vững?
- Aquaponics cho 2 sản phẩm là cá và rau sạch trong 1 chu trình sản xuất
- Vì aquaponics là hệ thống tuần hoàn hồi lưu nên nước được tái sử dụng tránh lãng phí tài nguyên nước
- Chất thải của cá lại trở thành phân bón cho cây hạn chế ô nhiễm môi trường
- Sản xuất thực phẩm sạch tại chỗ giảm chi phí vận chuyển tăng cường kinh tế
Ưu điểm mô hình aquaponics
- Là hình thức canh tác nông nghiệp bền vững vì là chu trình khép kín không ảnh hưởng đến môi trườn
- Không cần sử dụng đất, không sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu thuốc bảo vệ thực vật
- Tiết kiệm nước
- Không có sâu bệnh truyền từ đất, không phải cày xới làm đất , không cỏ dại
- Kết hợp được 2 nguồn thực phẩm cá và rau quả
- Mật độ thả cá cao năng suất rau, cây trồng lớn
- Không thải chất thải ra môi trường, chất thải cá và rau đều được tái sử dụng
- Hoạt động được nhiều nơi kể cả những nơi điều kiện xấu hay không thể canh tác
- Có thể hoạt động ngay trong nhà,vườn của bạn tự cung tự cấp rau cá cho cả nhà quanh năm
- Cho cá ăn, thu hoạch cá rau cũng là một cách giải tỏa stress
Nhược điểm
- Aquaponics có chi phí đầu tư cao hơn phương pháp canh tác khác
- Yêu cầu kiến thức về cá, rau, vi khuẩn
- Thiệt hại cao nếu phát sinh sự cố về điện hoặc sai sót lớn
- Tốn điện duy trì hệ thống
- Tốt nhất phải giám sát hàng ngày
- …
Hy vọng bài viết này giúp các bạn mới tiếp cận aquaponics hiểu rõ hơn về nó. Trong loạt bài tiếp theo mình sẽ trình bài các hướng dẫn aquaponics dựa theo tài liệu aquaponics của fao(Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc) mong mọi người đón đọc nhé.